Zintuigdeuren beschermen. ++ Guarding sense doors.

 

Zintuigdeuren beschermen.

Guarding sense doors. 


Meditatie en uitwisseling in "de Schatkamer"
Maandag 10 November, 2025   (English below)

 
Dierbare Sangha,

Onze zintuigen zijn ons venster op de wereld. Er is een voortdurende stroom van prikkels die ons informatie geeft. Sommige prikkels zoeken we op en kiezen we bewust; echter veel komt tot ons zonder dat we daar voor kiezen.
Zodra er contact (Sparsa) is, ontstaat er een gevoel (Vedana) en met dat gevoel ontstaat vrij makkelijk een voorkeur. Het is een startpunt van gehechtheid of afkeer, dat kan leiden tot hunkering (Tanha) en lijden (Dukkha).

De verleidingen van de wereld trekken aan ons. Een bekend voorbeeld is dat Gaming en Wiet sterk in staat te zijn om de aandacht te vangen en mensen te isoleren. Een greep uit de media dit weekend:
Het vapen blijkt steeds jongere mensen te vangen. Veel jonge mensen raken verslaafd en krijgen longschade.
Een nieuwe verleiding is ontstaan met de komst van Ai. Nu foto en video met Ai iedere fantasie kan invullen ontstaat er een nieuwe trend in pornografie. Ai maakt het mogelijk om je ideale partner of fantasie te visualiseren. Het is niet moeilijk om voor te stellen dat een sterke kracht als onze seksuele energie verslavend kan werken. Met twee effecten: Vervangen van menselijk contact door een object, het voeden en trainen van je zintuigen met prikkels die steeds verder van de realiteit komen te staan.

Tijdens een lezing in Plumvillage richtte Thich Nhat Hanh onze aandacht:
"De ongetrainde geest kan ons in grote moeilijkheden brengen, een getrainde geest kan ons liefde, compassie, inzicht en vrijheid brengen."

In de tijd van de Boeddha werd het vangen van de zintuigen door verleidingen en het trainen van de geest met een alledaagse metafoor beschreven:
De metafoor van Het kalf en de paal. (Mahātaṇhāsaṅkhaya Sutta (MN 38))
"Stel je voor, monniken, dat er een wild kalf is. Om het wilde kalf te temmen, bindt de herder het vast aan een sterke paal met een sterk touw. Het kalf zal trekken en springen, alle kanten op rennen, maar het kan niet ontsnappen. Uiteindelijk, als het kalf moe en uitgeput is, zal het bij de paal gaan liggen, zich schikken, en zich gewillig bij de paal neerleggen.

Zo ook [de monnik die mediteert], bindt hij zijn geest vast met aandacht (sati) aan het meditatieobject [zoals de adem]. De geest zal trekken en springen, alle kanten op rennen, maar gebonden door aandacht, kan hij niet ontsnappen. Uiteindelijk, als de geest moe en uitgeput is van het ronddwalen, zal hij zich bij het object neerleggen, zich schikken, en zich gevestigd weten op het object."

Zo helpt dit beeld zodat we al onze zintuigen (oog, oor, neus, tong, huid en mind) "bij de les houden".
De uitnodiging is om de realiteit te zien, verder te kijken dan het directe korte termijn effect. Om de eerste indruk van Prettig, onprettig neutraal verder te onderzoeken.
"De vis ziet wel het aas, maar denkt niet aan de haak die in het aas zit."

Vorige week bestudeerden we de "Leegheid" van waarnemingen. Een kleur is alleen maar een kleur, en een vorm is alleen maar een vorm. Er is geen inherente betekenis. Het is leeg van betekenis.
Het beschermen van de zintuigdeuren helpt je ook om illusies door te prikken. De realiteit te zien zoals die is.
Vrij zijn van de influx (Instroom) van zintuigprikkels. Niet gevangen zijn door de verleiding van prettig, of de pijn van onprettig. Vrij van verslaving of vluchten.

Als dat niet vanzelf gaat, kunnen we onze zintuigen helpen door te begrenzen. We kunnen bijvoorbeeld kiezen om even te wachten. Of we kunnen kiezen om iets te buiten ons te houden, omdat we weten welk negatief effect de verleiding kan hebben.

Mijn persoonlijke ervaring met bv alcohol is het experiment om 2 weken geen alcohol te drinken en daarna nauwgezet te observeren wat 1 glas met mijn lichaam, mijn aandacht en mijn denken en gevoel deed.

Een ander voorbeeld is media content met geweld of met roddels. Of gesprekken met onbevestigde verdachtmakingen of polarisatie. Je kunt je voorstellen hoe je jezelf daar mee voed maar ook de ander.

De boeddha heeft hiervoor een aantal adviezen (Precepts) gegeven. 
De vijf "Sila" (begrenzingen), of ook wel mindfulness trainings genoemd.

Bovenstaande voorbeelden komen terug in:
Sila 3: Helend spreken en luisteren
Sila 4: Helende liefde en seksualiteit
Sila 5: Helende voeding (voor lichaam en geest)
Er zijn veel formuleringen en uitdiepingen van deze adviezen (zie bv 5MT), door ze voortdurend te bestuderen en aan te passen aan de actualiteit, blijft het levend en herkenbaar.

Maandagavond zullen we mediteren en delen .
Ik wens ons een mooi weekend, vol verbinding en compassie.

Warme groeten
Hans

Cuong Lu beschrijft in 'Happiness is overrated' hoe concepten ons beeld van de realiteit vervormd, en onze 'Raw-mind" conditioneerd.

Guarding sense doors.

Meditation and sharing in "de Schatkamer" this Monday evening.
 

Dear Sangha,

Our senses are our window to the world. There is a constant flux of stimuli that give us information.
Some stimuli we actively choose, however many are not chosen or even inevitable.
As soon as there is contact (Sparsa), a feeling (Vedana) arises. And from that feeling it is a very easy step to attachment or rejection. Leading to craving (Tanha) and suffering (Dukkha).

The temptations in the world are pulling at us. Well known examples are Gaming and Cannabis, they have the power to capture attention and to isolate people.
A short selection of the media this weekend:
"Vaping" is seducing increasing numbers of young people, and increasingly younger. Many of them get severe addicted and suffer lung damage.
A new temptation is arisen with the coming of Ai, Now that Ai can render photo and video, there is a new trend in pornography. Ai makes it possible to individually visualize your ideal partner or fantasy. It is not hard to imagine that the strong force of our sexual energy can give strong addictions. With two effects: Replacing human contact with an object, and the feeding and training of your senses with stimuli that move further away from reality.

During a Dharma talk in Plumvillage Thich Nhat Hanh directed our attention:
"The untrained mind can cause us great difficulty, a trained mind can bring us love, compassion, insight and freedom."

During the times of the Buddha a day to day metaphor was used for the capturing of the senses by temptations and for the training of the mind:
The metaphor of the pole and the ox: (Mahātaṇhāsaṅkhaya Sutta (MN 38))
"Just as, bhikkhus, if a young calf, still sucking milk, is to be trained, the cowherd fastens it with a strong rope to a strong post or stake. The calf struggles, kicks, and runs about, but being fastened to the strong post by the strong rope, it is unable to go elsewhere. Finally, weary and exhausted, the calf sits or lies down beside the post.

In the same way, [the meditating monk] fastens his mind with the rope of mindfulness (sati) to the post of the meditation object [such as the breath]. The mind struggles, kicks, and runs about, but being fastened by the rope of mindfulness, it is unable to go elsewhere. Finally, weary and exhausted, the mind settles down right there, quietens, and becomes unified."

This metaphor helps us to keep our senses in "the safe zone" (eye, ear, nose, tongue, skin, mind) The invitation is to see reality, to look further than the immediate shortterm effect. To investigate the first impression of pleasant, unpleasant, neutral.
"The fish sees the bait, but is unaware of the hook"

Last week we studied "Emptiness" of perceptions.
A color is just a color, a shape is just a shape, they have no meaning in themselves, they are empty of meaning.
Guarding  the sense doors, helps to demask illusions; To see reality as it is.
Being free from influx of sensory stimuli. Not being caught by the temptation of pleasant, the pain of unpleasant. Free from addiction or from running away.

When this does not come easy, we can help our senses by guarding (or restraining). For instance we can choose to wait a while. Or we can choose to keep something outside our system, because we know what negative effect it has on us.
My personal experience with alcohol is the experiment of not drinking alcohol for two weeks and after that meticulously observing what the impact is on my body, mind, thinking and emotions.
Another example is media content with violence and gossip. Or conversations with unconfirmed allegations or polarization.

The Buddha has give five instructions (precepts) as advise:
The five "Sila" (restraints) or often called mindfulness trainings.

Above examples are addressed in:
Sila 3: Healing speech and listening
Sila 4: Healing love and sexuality
Sila 5: Healing nourishment (for body and mind)
There are many formulations and applications of these instructions (see for instance 5MT), by continuous study and rephrasing to the current context, it becomes a living practice and it stays easy to connect to.

This Monday evening  we will meditate and share together.
I wish us a wonderful weekend, full of connectedness and compassion.

Warm regards
Hans

Cuong Lu describes in 'Happiness is overrated' how concepts distort our view of the world and how our 'raw-mind' gets conditioned.